Ιστορίες του Στρατηγού Μανάβη...

Για να ξεπεράσουμε την πίεση της προσμονής του αγώνα με τη Ραπίντ που εγκυμονεί κινδύνους από πολλές απόψεις και με δεδομένο ότι έχει ξεκινήσει μια ατελείωτη κουβέντα για τον κόσμο της ομάδας, είπα να ανεβάσω ένα κείμενο με κορυφαίες στιγμές του θρυλικού Θωμά Μαυρομιχάλη, του Μάκη του Μανάβη όπως είναι γνωστός στους περισσότερους.


Βεβαίως υπάρχουν αμέτρητες ιστορίες με πρωταγωνιστή το ''στρατηγό'' και στις οποίες έχω αναφερθεί κατά καιρούς, λόγω της συγκυρίας όμως θα δούμε μια πιό διαφορετική πλευρά του, που θα μας βοηθήσει να χαλαρώσουμε αλλά και να διδαχτούμε
Κι επειδή όσο απίστευτο κι' αν ακούγεται πέρα από Αγριάνθρωπος-Στρατηλάτης, ο Μάκης είχε εξαιρετική αίσθηση του χιούμορ και ο λόγος της ανάρτησης είναι πολύ συγκεκριμένος, θα επικεντρωθούμε κυρίως σε κάποιες στιγμές που δεν περιγράφουν τη βαρβαρότητα του, αλλά την πιό χαβαλέ πλευρά του, που δεν παύει  όμως να είναι απολύτως ενδεικτική του χαρακτήρα του.

Οι μπανάνες

Κάποτε τον επισκέφτηκε μια κυρία στο μανάβικο για να αγοράσει μπανάνες, λέγοντας ''κύριε Μάκη θα ήθελα ένα κιλό μπανάνες, αλλά να είναι φρέσκες γιατί την τελευταία φορά ήταν λίγο μαυρισμένες'' για να εισπράξει την αφοπληστική απάντηση:

''Φρέσκες είναι κύρα μανταμίτσα μου, πριν μια ώρα από τη ζούγκλα μου τις φέρανε''...

Τα πορτοκάλια


Κάπου στα τέλη του 70 ή στις αρχές του 80 (δε θυμάμαι καλά) παίζαμε κύπελλο με γαύρο στο Καραισκάκη και το παιγνίδι πήγε στα πέναλτυ. Εννοείται πως η τηλεοπτική μετάδοση ήταν κάτι άγνωστο για την εποχή, ο αγώνας γινόταν ημέρα Τετάρτη και το μανάβικο ήταν ανοιχτό με το Μάκη να έχει κολλημένο το αυτί στο ραδιόφωνο. Λίγο πριν αρχίσει η διαδικασία, μπαίνει μια κυρία που ήθελε να αγοράσει πορτοκάλια και αρχίζει να τον ζαλίζει με ερωτήσεις του τύπου ''αν είναι πορτοκάλια Κρήτης, αν κάνουν για χυμό αφού ο άντρας της ήταν άρρωστος και ο γιατρός της είχε πει να καταναλώνει βιταμίνες και μπλα-μπλα'' και μόλις συνειδητοποίησε πως δε μπορούσε να ακούσει ράδιο εξ' αιτίας της λογοδιάρροιας της, αρπάζει ένα τελάρο γεμάτο πορτοκάλια, το πετάει πάνω της λέγοντας ''ε πάρτο όλο να πούμε, να πούμε και πιέστο όλο δηλαδή. Ασε μου ν΄ακούσω ΠΑΟΚ τώρα''

Τα λαχανικά

Πριν φύγουμε από το μανάβικο, καλό είναι και αυτό που συνέβη το πρωί μιας Δευτέρας έπειτα από ήττα του ΠΑΟΚ, με το Μάκη να είναι ζοχαδιασμένος! Σκάει μια κυρία να του κάνει παράπονα επειδή τα ραπανάκια που είχε αγοράσει δεν ήταν καλά, για να της απαντήσει: ''Και τι θες να κάνω δηλαδή κυρά μανταμίτσα μου, συμβόλαιο με τη φύση έχω να πούμε?"

Ο κοκκινομαγουλάκιας

Το 1982 κατεβαίναμε στο μουλωχτό ένα πούλμαν για αγώνα με τον Ιωνικό Νίκαιας στο μπάσκετ, σε εποχές που ο δράκος δεν είχε πάρει ακόμα μεταγραφή στο ρούλη. Η συγκεκριμένη ήταν από τις πιό σκληρές έδρες και χαρακτηριστικό είναι πως δεν τολμούσαν να πλησιάσουν χανουμοβάζελοι, παρά μόνο γαύροι που και πάλι έμπαιναν έπειτα από μάχη. Και να σκεφτείτε ότι η Νίκαια υπάγεται στον Πειραιά. Μιλάμε για γκέτο δηλαδή.

Καδ' οδόν από την παλιά εθνική οδό και στο ύψος της Λάρισας, ένας Ζητάς βλέπει το πούλμαν και παραξενεύεται αφού δεν είχε ενημερωθεί για μετακίνηση ΠΑΟΚτσήδων. Στο μουλωχτό κατεβαίναμε άλλωστε...

Ανάβει λοιπόν το φάρο, προσπερνά το πούλμαν και μειώνει ταχύτητα, ζητώντας προφανώς εντολές από τα κεντρικά για το τι έπρεπε να κάνει.

Πέρασε κανά δεκάλεπτο με το Μανάβη να γίνεται μπαρούτι από την καθυστέρηση. Σημειώστε ότι η παλιά εθνική οδός ήταν ένας καρόδρομος με μια λωρίδα κατεύθυνσης και πολλές στροφές, οπότε ήταν αδύνατο να γίνει προσπέραση.

Κάποια στιγμή ο Μάκης -που καθόταν στη θέση του συνοδηγού, γυρίζει προς τον οδηγό και του λέει με την ίδια άνεση που θα του ζητούσε αναπτήρα για ν' ανάψει τσιγάρο:

''Πάτα το' να ρε''

Ο φουκαράς ο οδηγός έκανε ότι δεν άκουσε,, μετά από ένα λεπτό όμως που ο τροχόμπατσος συνέχισε να κόβει το δρόμο, ο Μάκης επανήλθε πιό επιτακτικά:

''Πάτα το' να σου λέω ρε''.

Ο οδηγός πάγωσε μπερδεύοντας τα λόγια του και ο Μάκης πετάχτηκε όρθιος λέγοντάς του:

''Πάτα το΄να ρε τον κωλόπουστα ξέρω' γω να πούμε''.

Ο οδηγός τότε άρχισε να γκαζώνει διακριτικά πλησιάζοντας το πίσω μέρος της μηχανής και ο τροχοέτσι κατάλαβε ότι δε μπορούσε να συνεχίσει. Παρκάρει δεξιά λοιπόν και κάνει νόημα στο πούλμαν να σταματήσει.
Το όργανο πλησιάζει με στυλάκι που παρέπεμπε σε επιθεωρητή Κάλαχαν και μόλις ανοίγει η πόρτα, αντικρίζουμε μια κλασική Θεσσαλική βλαχόφατσα, η οποία ρωτά σε άπταιστα Λαρισαικά:
''Ιέρχουντοι κι' άλλ''? (Ερχονται κι άλλοι σε ελεύθερη μετάφραση)
Ο Μανάβης που είχε γίνει ήδη τούρμπο, κατευθύνεται προς το μέρος του, του τραβάει ένα απίστευτο χαστούκι λέγοντας του ''άντε ρε κοκκινομαγουλάκια, να πούμε-να πούμε ξέρω' γω να πούμε''.
Εγώ καθόμουν ακριβώς πίσω, σ' εκείνη την εκδρομή ήμουν με πυρετό και με είχαν αφήσει μόνο στο πρώτο κάθισμα για να μην κολλήσω κανέναν! Από το χαστούκι, πόνεσα ακόμα κι' εγώ. Αμέσως μετά το πούλμαν ξεκίνησε για Αθήνα σα να μη συνέβη τίποτα κι ο κοκκινομαγουλάκιας, μάλλον έψαχνε το δόντια του μέχρι να ξημερώσει.


Ο πούστης με τα ροζ.

Τη χρονιά που πήραμε το πρωτάθλημα το 1985, κατεβαίναμε για το ματς με το Αιγάλεω κι επειδή ο αγώνας είχε ορισθεί για Σάββατο, το πρωί που σκάσαμε Αθήνα μπλέξαμε σε κίνηση. Συνυπολογίστε πως τότε τα ταξίδια διαρκούσαν 7-8 ώρες αφού ο δρόμος ήταν παλιός και τα λεωφορεία παλίας τεχνολογίας, οπότε κάναμε αμάν να φτάσουμε στον προορισμό.
Μπλοκαρισμένοι σε κάποιο φανάρι της μπασταρδούπολης, βλέπουμε στο πεζοδρόμιο μια πουστάρα, με κραγιόν στα χείλη, γούνα και ροζ φουλάρι. Την εποχή εκείνη ο κόσμος δεν ήταν εξοικειωμένος με την εικόνα των gay, στη Θεσσαλονική φανταστείτε υπήρχε ένα gay bar στο κέντρο, και οι λούγκρες δεν πολυκυκλοφορούσαν αφού έτρωγαν κράξιμο. Στην πρωτεύουσα τα πράγματα ήταν λίγο πιό προχώ, αν και δεν υπήρχε το σημερινό όπου η ομοφυλοφιλία προβάλλεται ανηλεώς από τα ΜΜΕ και όχι μόνο ως κάτι φυσιολογικό και ο κόσμος έχει συνηθίσει στην εικόνα .
Για τον απλό-λαικό μέσο ΠΑΟΚτσή της εποχής πάντως, η εικόνα ενός πούστη σε προ-τραβεστί κατάσταση ήταν ψιλοπρωτόγνωρη. Με το που τον πήραν χαμπάρι τα αλάνια, βγήκαν από τα παράθυρα -άνοιγαν στα παλιά πούλμαν- και άρχισαν τα αισχρόλογα, άλλοι κατέβαζαν τα παντελόνια και γενικώς επικρατούσε ένα χαβαλέ-πάρτυ με μπόλικο γέλιο.
Ο πούστης κοιτούσε αποσβωλομένος και στο λεπτό ο Μανάβης σηκώνεται από την καρέκλα του, διατάζοντας όλους να επιστρέψουν στα καθίσματα. Αφού έφαγαν φάπες όσοι δεν τον άκουσαν και η κατάσταση ηρέμησε, ο Μάκης βγάζει το κεφάλι του από το παράθυρο, λέγοντας στον πούστη ''έλα λίγο ρε, να σου πω κάτι να πούμε''.
Ξαφνιαστήκαμε, αφού δεν είχαμε συνηθίσει το Μάκη να είναι τόσο ευγενικός.
Ο πούστης δίστασε, ο Μάκης επέμενε και μιλούσε τόσο ευγενικά, ήταν άλλωστε εκείνος που μας είχε επαναφέρει στην τάξη. Μόλις πλησίασε στα δύο μέτρα, ο Μάκης χαμογελά και του λέει:
''Να σε ρωτήσω ρε, μήπως τον ψιλοπαίρνεις? Αντε ρε κωλόπουστα να πούμε'' και του ρίχνει μια μεγαλοπρεππή χλέπα.
Περιττό να τονίσουμε ότι εντός του πούλμαν, κλαίγαμε από το γέλιο.

Η Καλαματιανή

Σ' ένα άλλο παιγνίδι στην Αθήνα, ένας τύπος είχε κλείσει το δρόμο με το αυτοκίνητο και μιλούσε μ' έναν φίλο που καθόταν στο πεζοδρόμιο. Ο οδηγός κόρναρε ο τύπος όμως δεν έπαιρνε χαμπάρι, μέχρι που ο Μάκης πετάχτηκε τρελαμένος από το παράθυρο, φωνάζοντάς του με την στεντόρεια φωνή του ''άντε μωρή γαμιόλα Καλαματιανή''.
Ο τύπος τρόμαξε και γύρισε να κοιτάξει, φορούσε γυαλιά μακρόστενα ψιλοpunk που ήταν μοδάτα εκείνη την εποχή.
''Συγγνώμη κύριε δε σας είδα'' δικαιολογείται τρομοκρατημένος βλέποντας τη φυσιογνωμία του Μανάβη, με τον τελευταίο να του απαντά:
''Βγάλε ρε τα δυό παπάρια από τα μάτια σου να βλέπεις καλύτερα''



Στη Φαντασία


Στοιχηματίζω ότι έχετε ακούσει πολλές ιστορίες για τη Φαντασία, το εστιατόριο επί της εθνικής οδού, που έχει θρέψει γενιές και γενιές ΠΑΟΚτσήδων, αν και κατά διαβολική σύμπτωση, πάντα ξεχνούσαμε να πληρώσουμε.
Παίζαμε με γαύρο, κατεβάζαμε αμέτρητα πούλμαν και ο ιδιοκτήτης της Φαντασίας ήταν ψιλιασμένος. Με το που μπήκαμε μέσα και παραγγείλαμε ενώ άλλοι απαλλοτρίωναν διάφορα προιόντα, εμφανίστηκαν στην πόρτα 4 καραφουσκωτοί με εντολή να επιτρέπουν την έξοδο μόνο σε όσους έχουν πληρώσει.
Σε τέτοιες περιπτώσεις περιμέναμε πάντα την αντίδραση του Μανάβη για να ακολουθήσουμε κι' εμείς. Ο Μάκης σηκώνεται, κατευθύνεται προς την πόρτα και αμέσως οι φουσκωτοί συσπειρώνονται μπροστά από την πόρτα. Ενας στο κέντρο και οι υπόλοιποι δίπλα του
Αν και ψηλός και εύσωμος ο Μάκης, έμοιαζε νάνος . Στάθηκε μπροστά του και το κεφάλι του έφτανε μέχρι το στήθος του. Τον έκοψε με απίστευτη μαγκιά από τα πόδια ως το κεφάλι και ο φουσκωτός έκανε έναν περίεργο μορφασμό αγριάδας για να τον ψαρώσει.
Για μισό λεπτό στο μαγαζί επικρατεί νεκρική σιγή. Εμείς παρακολουθούμε, οι πελάτες έχουν μείνει με τα κουτάλια στα χέρια και οι μάγειρες έχουν βγει από τα μαγειρία.
Ο Μανάβης του παίρνει κανά δυό φορές τα μέτρα κοιτώντας τον από πάνω μέχρι κάτω και ξαφνικά χαλαρώνει και του λέει:
''Ελα μωρέ να πούμε, πως κάνεις έτσι ξερώ γω να πούμε, υπάρχουν δηλαδή-δηλαδή και οι τζαμαρίες''.
Τη στιγμή που λέει αυτά τα λόγια κάνει ένα πλάγιο βήμα προς τη διπλανή τζαμαρία και σηκώνει το πόδι! Σε κλάσματα του δευτερολέπτου ακούγεται από το βάθος η φωνή του ιδιοκτήτη ''όχι-όχι, ανοίξτε την πόρτα να φύγουν από εκεί''...

 Στου Χαρίλαου

Αν και οι στρατηγικές επιογές και η συμπεριφορά του Μανάβη εντός γηπέδου ή πέριξ αυτού έχει περιγραφεί στις κατά καιρούς αναφορές μας σε ιστορικές εκδρομές, αξίζει να περιγράψουμε ένα περιστατικό που έγινε στου Χαρίλαου και είναι ενδεικτικό της προστασίας που παρείχε ο στρατηγός σε όλους εμάς τους απλούς φαντάρους της εποχής.
Το 1980 παίζαμε στο θρυλικό απόρθητο και οι οργανωμένοι κάναμε αποχή λόγω Παντελάκη. Σημειώστε ότι εκείνη την εποχή αποχή δε σήμαινε απουσία από το γήπεδο αλλά παρουσία χωρίς πανό και συνθήματα.Αν και μέχρι τότε σε αγώνες με το ρούλη κάναμε κατάληψη και είμασταν συντριπτική πλειοψηφία, οι σύνδεσμοι δεν είχαν πάρει εισιτήρια Οσοι ήθελαν έσπευσαν στα ΠΡΟΠΟτζήδικα αφού τότε τα εισιτήρια κυκλοφορούσαν ελεύθερα.
Εγώ μ' ένα φίλο μου βρήκαμε μια καβάτζα πίσω από την θύρα 3 και μπήκαμε κούτρα. Δίπλα ακριβώς από το ρουλοπυρήνα τον φανατικών του λαού του Θεού, καθήσαμε περίπου 300 άτομα. Για να το καταλάβετε καλύτερα αν μιλούσαμε για Τούμπα, θα καθόμασταν μεταξύ 4Α και 4. Ο Μανάβης έδωσε εντολή πως όποιος φωνάξει ΠΑΟΚ θα φάει φάπες. Εννοείται πως φέραμε διακριτικά, κασκόλ σημαίες κτλ. Στο 38 με εκπληκτική εκτέλεση ο Κωστίκος κάνει το 0-1 και πεταγόμαστε φωνάζοντας γκοοοόλ.
Ο Μάκης καθόταν στα ψηλά της κερκίδας, αφού δεν έδινε συνθήματα. Στο ημίχρονο εκμεταλλευόμενος την ισχνή παρουσία μας -ως οργανωμένο κομμάτι εννοείται και πιστεύοντας ότι απουσιάζει ο αρχηγός- σκάει προς το μέρος μας ένας τύπος τεραστίων διαστάσεων, γυμνός από τη μέση και πάνω, τριχωτός, έχοντας πιεί εμφανώς κανά κουβά αλκοόλ και αρχίζει να μας βρίζει. Πριν καλά-καλά προλάβει να πει δυό μπινελίκια, βλέπω πάνω από το κεφάλι μου το Μανάβη κυριολεκτικά ιπτάμενο. Φεύγει πάνω του τον αρπάζει από το λαιμό και κουτρουβαλάνε στο κάτω μέρος της κερκίδας. Δε βλέπουμε το γίνεται, έχει σηκωθεί κόσμος μποστά μας και στην άκρη της κερκίδας βλέπουμε σκόνη, δείγμα ότι έπεφταν χοντρά κλωτσομπουνίδια.
Μετά από λίγο, περνάει από δίπλα μου ο Μανάβης βρίζοντας ''άντε τον κωλόπουστα να πούμε που θα βρίσει το λαό μου'' και όντας ιδρωμένος, ενώ την ίδια στιγμή βλέπω το χοντρό να απομακρύνεται με αίματα στο πρόσωπο...
Σ' εκείνο το ματς μάλιστα σημειώθηκε και το εξής. Προς το τέλος του αγώνα ο ρούλης πίεζε για ισοφάριση, είχε άλλωστε καλή ομάδα αφού την προηγούμενη είχε παίξει το μπαράζ.Βλέποντας την ομάδα μας να πιέζεται αφόρητα, οπαδοί του ΠΑΟΚ που ήταν στη θύρα 1 αρχίζουν να φωνάζουν ΠΑΟΚ-ΠΑΟΚ. Βλέπετε, οι οργανωμένοι που δίναμε το ρυθμό, ακολουθούσαμε πιστά τις εντολές του ηγέτη. Αρχίζει λοιπόν η 1, τους ακολουθούν οι ΠΑΟΚτσήδες της θύρας 2 και σε δευτερόλεπτα η ιαχή ΠΑΟΚ-ΠΑΟΚ αρχίζει να ακούγεται από όλα τα σημεία του γηπέδου.
Σε κατάσταση έκστασης και μη μπορώντας να συγκρατηθεί, ο Μάκης γυρίζει προς το μέρος μας και με το χαρακτηριστικό άνοιγμα των χεριών του δίνει το σύνθημα ΠΑΟΚ με τρία παλαμάκια. Μόλις οι διάσπαρτοι μας είδαν πήραν τα πάνω τους και μέχρι να τελειώσει το παιγνίδι η ιαχή ΠΑΟΚ-ΠΑΟΚ δονούσε την ατμόσφαιρα

Εβαψε τα δοκάρια

Ενα από τα χαρακτηριστικά του Μανάβη που έκανε το λαό του ΠΑΟΚ να ξεχωρίζει είναι ότι έκανε τα πιό απρόβλεπτα πράγματα. Κοινώς, σου ερχόταν από εκεί που δεν το περίμενες κάτι που μεγιστοποιούσε το φόβο του άλλου και που δίδαξε με τον τρόπο του στη γενιά που τον ακολουθούσε πιστά. Παραμονή αγώνα με το ρούλη τη δεκαετία του 70, μπήκε βράδυ του Χαρίλαου και έβαψε μαύρα τα δοκάρια των εστιών. Φανταστείτε την ταραχή των ρούληδων που έψαχναν Κυριακάτικα να βρουν άσπρη λαδομπογιά για να ξαναβάψουν τις εστίες...

Ντου στην προπόνηση του ρούλη


Ακόμα πιό παλαβό όμως ήταν αυτό που έκανε το 1984 την παραμονή του αξέχαστου τελικού των ξυρισμένων κεφαλιών, όταν έσκασε μύτη στην τελευταία προπόνηση του ρούλη και άρχισε να χοντρομπινελικώνει τους παίκτες της μουσταρδί ομάδας.
Φανταστείτε τώρα σκηνικό, σε κλειστό γήπεδο με άψογη ηχητική, όπου υπήρχαν μόνο παίκτες προπονητής 2-3 παράγοντες και το μόνο που ακουγόταν ήταν το χτύπημα της μπάλας στο δάπεδο, να εμφανίζεται ξαφνικά ο Μανάβης από την κερκίδα μπινελικιάζοντας τους πάντες με τη βαριά και διαπεραστική φωνή του.
''Ρε κωλόπουστα ξανθέ, αύριο θα πεθάνεις να πούμε! Μέσα στο χώμα θα μπείτε ρε σκουλήκια βρωμερά, να πούμε. Εσένα ρε πούστη φλώρε θα σε πατήσω το κεφάλι, παλιομπινέ να πούμε'' και άλλα τέτοια
Εκείνος που έπαθε χοντρή πλάκα ήταν ο Γκάλης, που κοιτούσε με απόρια το Μανάβη την ώρα που εκτόξευε απίστευτα μπινελίκια, για να ακούσει το εξής εκπληκτικό:
''Εσύ δηλαδή τι κοιτάς ρε τριχάνθρωπε, άντε κωλόπουστα να πούμε''.
Η ιστορία βεβαίως δεν τελείωσε εκεί, αφού οι ρούληδες έσπευσαν στο αστυνονικό τμήμα υπέβαλαν μήνυση και αστυνομικοί άρχισαν να καταζητούν το Μανάβη για να τον περάσουν από αυτόφωρο.
Εννοείται ότι αυτός την ψιλιάστηκε και το βράδυ δεν εμφανίστηκε ούτε στο σύνδεσμο ούτε στο σπίτι του, ούτε πήγε στο μανάβικο την επόμενη μέρα.
Εμείς παγώσαμε, αναλογιζόμενοι το ενδεχόμενο να παρακολουθήσουμε τελικό χωρίς την παρουσία του αρχηγού στην κερκίδα.
Πριν την έναρξη μάλιστα τα είχαμε ψιλοχαμένα, μέχρι που εμφανίστηκε από την κεντρική πύλη του Αλεξάνδρειου η αποστολή της ομάδας. Σταυρόπουλος, Αλεξανδρής, Πολιτης, Καλπάκης, δήμαρχος πειραιά και τ' άλλα παιδιά, ακολούθησε ο αείμνηστος Φαίδων Ματθαίου και μέσα στο μπούγιο των λοιπών συνοδών, ένας τύπος που δεν τον είχαμε ξαναδεί αλλά κάτι μας θύμιζε με αθλητική τσάντα και γυαλί ηλίου. Ηταν ο Μάκης ο Μανάβης που είχε καταφέρει να τρυπώσει μαζί με την αποστολή, δηλωμένος ως φροντιστής!!!!

Αγνός και δημοκρατικός πολίτης

Μια και πήγαμε στα του μπάσκετ, εκεί στο πέταλο έχει ειπωθεί μια από τις πιό θανατηφόρες Μαναβίσιες ατάκες. Σ' ένα ματς που έβριζε και έφτυνε ασύστολα, αστυνομικοί του συνέστησαν να ηρεμήσει εκείνος όμως ήταν εκτός εαυτού. Πήγαν προς το μέρος του να τον συλλάβουν και τότε είπε στον πρώτο που τον έπιασε από το μπράτσο:
''Μα σου παρακαλώ κύριε πόλιτσμαν δηλαδη, είμαι ένας αγνός και δημοκρατικός πολίτης''!!!!!!!!!!

Τον παίκτη μου βρίζω

Σ' ένα μάτς στο ΟΑΚΑ έβριζε το Βασιλάκο για μια λάθος πάσα κι' ένας βλαχόμπατσος του είπε ''ισύ μη βριζ, θα σε πάου μέσα'' (εσύ μη βρίζεις θα σε πάω μέσα) για να του απαντήσει γεμάτος απορία ο Μανάβης ''μα κύριε πόλιτσμαν, τον παίκτη μου βρίζω''!!!. Μ' άλλα λόγια θεωρούσε ότι απαγορεύεται το μπινελίκι μόνο σε αντιπάλους


Βαγγέλη θυμίσου...

Στο πρώτο παιγνίδι μετά την απόκτηση του Αλεξανδρή από το γείτονα, πλησιάζει ένας φαντάρος στο Μάκη και του λέει ότι έβγαλε καινούργιο σύνθημα για την περίπτωση, το ''Βαγγέλη θυμίσου, απόψε θέλει ο λαός στο μπάσκετ τη ζωή σου''.
Ηταν από τα συνθήματα με φιλοσοφία που άρεζε στο Μάκη και αμέσως δίνει σινιάλο με τη σφυρίχτρα να τον προσέξουμε γιατί είχε κάτι να μας πει:
''Λοιπόν ακούτε ρε να πούμε, με το ένα με το δύο με το τρία θα πούμε δηλαδη ένα καινούργιο σύνθημα για να εμψυχώσουμε τον Αλεξανδρή δηλαδή''
Ανεβαίνει στο κάγκελο και σε κατάσταση πλήρους έκστασης φωνάζει με υψωμένη τη γροθιά:
''Βαγγέλη'' και μένει εκεί!
Είχε ξεχάσει το σύνθημα που ήταν σχετικά μεγάλο ούτως ή άλλως. Γέρνει προς την πλευρά του φαντάρου και του λέει ''για ξαναπέστο ρε, να πούμε'.
''Βαγγέλη θυμίσου, απόψε θέλει ο λαός στο μπάσκετ τη ζωή σου''. απαντάει εκείνος και ο Μάκης ξανασηκώνεται σφυρίζοντας με τη σφυρίχτρα
''Βαγγέλη.....στο μπάσκετ''....
Ξαναμπλοκάρει, εμείς αρχίζουμε να γελάμε κι όποιος ήταν μπροστά την πλέρωσε χοντρά από μπινελίκια, σφαλιάρες και φτυσίματα.
Την πλήρωσε επίσης και ο φαντάρος, με το Μανάβη να του λέει ''άντε ρε κωλόπουστα κι εσύ να πούμε, τι σύνθημα ήταν αυτό να πούμε, πανεπιστήμιο πρέπει να πάμε για να το μάθουμε απ' έξω...''


Στο πόλο με βατραχοπέδιλα!

Αν και η 4 της εποχής επικεντρωνόταν κυρίως σε ποδόσφαιρο και μπάσκετ, υπήρξαν φορές που πηγαίναμε και σε άλλα αθληματα όταν συνέτρεχαν λόγοι. Στις αρχές του 80 παίζαμε κρίσιμο αγώνα πόλο με ρούλη στο Ποσειδώνιο. Αυτοί είχαν καλή ομάδα, εμείς παίζαμε την κατηγορία. Παραδοσιακά στις κερκίδες του κολυμβητηρίου υπήρχαν συγγενείς και φίλοι, η κρισιμότητα του αγώνα όμως σήμανε συναγερμό. Αποφασίστηκε να σκάσουν τα κομάντα, οι ρούληδες όμως φοβούμενοι μην πάθουν κανά καρδιακό οι θείες και οι παπούδες στην κερκίδα ειδοποίησαν την αστυνομία, που προέβη σε συστάσεις στον ΑΣ, οι οποίες μεταφέρθηκαν και στο Μανάβη. Αυτός με τη σειρά του μας μάζεψε την παραμονή στο χαμηλοτάβανο και μας έβγαλε λόγο, περί του πόσο εγκρατείς και ήρεμοι πρέπει να είμαστε.
Φαινόταν όμως πως ήταν έξω από τα νερά του. Αφού μας εξηγούσε για περίπου μισή ώρα τους λόγους που δεν πρέπει να ξεφύγουμε από τα όρια, κλείνοντας είπε το ιστορικό:
''Καλού-κακού να πούμε, πάρτε ξέρω' γω μαζί σας και κανά βατραχοπέδιλο, γιατί μπορεί δηλαδή να χρειαστεί να μπουκάρουμε μέσα''...

Φύγε εσύ έλα εσύ

Ισως το πιό χαρακτηριστικό στην 4 την εποχή του Μανάβη, ήταν η απόλυτη πειθαρχία. Ολοι οι πιστιρικάδες της εποχής ακόμα και οι κάπως μεγαλύτεροι που ήταν πιό κοντά του, συμπεριφερόμασταν ως φαντάροι! Αλίμονο σε όποιον δεν τον άκουγε, ακόμα και χωρίς τη θέλησή του. Ειδικά για όσους τον ζούσαμε ακόμα και στην καθημερινότητα του χαμηλοτάβανου, ήταν νόμος απαράβατος. Καλώς ή κακώς όμως υπήρχε και κόσμος από επαρχία ή πρωτάρης που δεν είχε προλάβει να το εμπεδώσει.
 Σ' ένα ματς με την κούλα για το κύπελλο, δίνει εντολή να πιαστούμε αγκαζέ για να κάνουμε τη γνωστή κίνηση πέρα-δώθε φωνάζοντας ''α-ε-ο-ο. α-ε-ο-ο''. Ο  απόλυτος συντονισμός είχε ως αποτέλεσμα μια εκπληκτική εικόνα κερκίδας που κουνιόταν ολόκληρη.
Τη στιγμή λοιπόν που δίνει στο σύνθημα, ένας πιτσιρικάς σηκώνεται όρθιος για να βγάλει τα τσιγάρα από την κωλοτσέπη.
Το μάτι του Μανάβη κάνει δύο περιστροφές, δίνει σύνθημα με τη σφυρίχτρα να σταματήσουν όλοι και φωνάζει, δείχνοντας με το δάκτυλο τον απείθαρχο πιτσιρικά:
''Εσύ- εσύ ρε, έλα εδώ ρε κωλόπουστα να πούμε''
Ο μικρός άργησε, αλλά όταν κατάλαβε ότι απευθυνόταν σε εκείνον κυριολεκτικά πάγωσε.
''Ελα δω ρε σου λέω να πούμε''
Αυτός παρέμενε καρφωμένος κάτι που εξόργισε περισσότερο το Μάκη.
Οι υπασπιστές τριγύρω του προσπαθούσαν να τον ηρεμήσουν, αλλά εκείνος έτρεμε και συνέχιζε να φωνάζει στον πιτσιρίκο να κατέβει κάτω.
Ο τελευταίος άρχιζε να κατεβαίνει τις κερκίδες τρέμοντας και οι υπασπιστές συνέχιζαν την προσπάθεια να ηρεμήσουν το Μανάβη.
Μέχρι να φτάσει στο μέρος του Μανάβη εκείνος είχε ψιλοξεθυμάνει και μόλις ο μικρός στάθηκε μπροστά του σχεδόν έτοιμος να λιποθυμήσει, του είπε
''Φύγε τώρα, φύγε''...

Ξυπόλητος και με κουστούμι.

Εκείνα τα χρόνια, ο Μάκης κυκλοφορούσε με το ίδιο τζιν παντελόνι και πουκάμισο. Μια φορά μόνο σε αγώνα με τον Απ. Καλαμαριάς στου Χαρίλαου, έσκασε στην 3 με μπεζ κοστούμι και άσπρο πουκάμισο! Τον κοιτούσαμε όλοι λες και βλέπαμε εξωγήινο, συνήλθαμε όμως όταν παρατηρήσαμε ότι ήταν ξυπόλητος! Είχε πάει σε γάμο και αισθανόταν τόσο άβολα, που αναγκάστηκε να βγάλει τα παπούτσια...

Ευχές από...θυροτηλέφωνο

Παραμονές αγώνα με γαύρο στην Τούμπα, γιόρταζε στενό οικογενειακό του πρόσωπο και έπρεπε να περάσει από το σπίτι να του ευχηθεί. Από την άλλη, ήταν απαραίτητη η παρουσία του και στο σύνδεσμο για τις σχετικές ετοιμασίες.
Εν μέσω πάλης ανάμεσα στο ''θέλω και στο πρέπει'' έφτασε σπίτι του συγγενή του για επίσκεψη. Χτύπησε το θυροτηλέφωνο για να του ανοίξουν, στο δευτερόλεπτο όμως άλλαξε γνώμη και μόλις άκουσε τον εορτάζοντα να λέει ''ποιός είναι'' του απάντησε:
''Ελα ρε ο Μάκης είμαι, χρόνια πολλά ρε να πούμε, άντε φεύγω πάω στο σύνδεσμο να πούμε''...



Ο Καράβλαχος

 Πραγματοποιώντας πορεία πρωταθλητισμού το 1987, παίζαμε στη γειτονική Βέροια και όλοι οι οιωνοί ήταν με το μέρος μας! Είμασταν καλύτεροι, διψούσαμε για τους βαθμούς της νίκης, ο λαός έκανε απόβαση σε σημείο να βουλιάξει η εθνική οδός προς μια εξαιρετικά φιλόξενη πόλη, από την οποία καταγόταν και κατοικούσε ο τότε πρόεδρος μας αείμνηστος Χάρης Σαββίδης.
Οταν προηγηθήκαμε στο σκορ μάλιστα, νομίσαμε ότι θα κάνουμε περίπατο. Η γηπεδούχος μας ισοφάρισε με έναν απίθανο ποδοσφαιριστή ονόματι Πιτός και πήρε τη νίκη χάρη σε γκόλ του Αλέκου Αλεξανδρή. Η εμφάνισή μας ήταν αποκαρδιωτική και ο εκνευρισμός μεγάλος αφού χάναμε το πρωτάθλημα.
Λίγο πριν τελειώσει το παιγνίδι ο Μανάβης αποχωρεί κατσουφιασμένος και την ώρα που βγαίνει από την κερκίδα τον αντικρίζει ένας ΠΑΟΚτσής που από φάτσα τον έκοβες ότι ήταν από τα περίχωρα.
Ο ενθουσιασμός που τον είδε από κοντά ήταν τέτοιος, που παρά το αποτέλεσμα-σοκ, φώναξε δυνατά ''Γειά σου Μάκη''.
Ο τελευταίος ήταν τόσο μπαρουτιασμένος που συνέχισε να περπατάει και χωρίς να σηκώσει το κεφάλι του απάντησε ''Γειά σου ρε καράβλαχε''...




Η περίπτωση Μανάβη ήταν τέτοια, που μόνο όσοι τον έχουν ζήσει από κοντά μπορούν  εκτιμήσουν όσα διάβασαν στην πλήρη τους διάσταση. Είχε έναν τρόπο όταν μιλούσε, ήταν τέτοιοι οι μορφασμοί του, που είναι αδύνατο να υποκατασταθούν από τον γραπτό λόγο.
Ηταν πάντως αρχηγός με όλη τη σημασία της λέξης .Οι αντίστοιχοι των υπολοίπων ομάδων ήταν απλώς μια τρίχα από τα παπάρια του. Ο αείμνηστος Αττίλιο του γαύρου πχ, έκανε όνομα επειδή έπαιζε τρομπέτα. Αν  δε γινόταν Ολυμπιακός, θα μπορούσε να κάνει καριέρα σαν το Νίκο Κατσαρό.
Ο Μανάβης ήταν το σύνθημα, η πόρωση, το ντου, ήταν απλά γεννημένος για να κάνει αυτό που έκανε και να ηγηθεί ενός λαού που δίδαξε οπαδισμό
 Οπως ακριβώς λέμε για ν' αναδείξουμε την αξία της χώρας μας πως ''όταν εμείς χτίζαμε Παρθενώνα ο υπόλοιπος κόσμος ζούσε σε σπηλιές'' το ίδιο μπορούμε να πούμε για το λαό του ΠΑΟΚ. Πως όταν εμείς ταξιδεύαμε και κάναμε ντου, εσείς δεν ξέρατε τι είναι το γήπεδο. 

Κι' αυτή ακριβώς η πρωτοπορία, έφερε τη σφραγίδα του τεράστιου Μάκη. Είμαι πεπεισμένος πως αν δεν υπήρχε ο Μανάβης δε θα είχαμε γράψει τόσες χρυσές σελίδες οπαδικής ιστορίας! Από την άλλη όμως, αυτός ο Στρατηλάτης δε θα μπορούσε να ηγηθεί κάποιου άλλου λαού, παρά μόνο του ΠΑΟΚ.
Λαμβάνοντας ως δεδομένο πως ο ΠΑΟΚ γιγαντώθηκε και από το λαό του, αντιλαμβανόμαστε τη σπουδαιότητα της παρουσίας του Μανάβη σε ολόκληρο το οικοδόμημα που ονομάζεται ΠΑΟΚ.
Ενδεκτικό είναι πως κάθε φορά που τον βλέπαμε να βαδίζει προς την 4Α, σηκωνόμασταν όλοι και τον χειροκροτούσαμε. Δεν υπήρχε υποβολέας, δε μας το επέβαλε κανείς, ήταν ο σεβασμός που νιώθαμε σε συνδυασμό με τον θαυμασμό για όσα τον βλέπαμε να κάνει.
Στο περίφημο ντου με την κούλα το 84 στη Φιλαδέλφεια, τότε που 300 άτομα τρέχαμε 4000 χανούμια έξω από το δικό τους γήπεδο, ο Μάκης είχε πει ''Οι μικροί να πάνε πίσω, να πατάνε τα πτώματα που θα αφήνουμε εμείς που θα είμαστε μπροστά''
Πως να κωλώσεις, πως να διστάσεις και πως να κάνεις πίσω όταν ακούς αυτά τα λόγια από τον Στρατηγό.
Για την ιστορία, ο Μάκης έκοψε το γήπεδο στις αρχές του 90 κι' έχει να το λέει πως το σπάσιμο της παράδοσης από το γαύρο κατεγράφη όταν ο ίδιος είχε αποχωρήσει.
''Αν γινόταν στην εποχή μου, θα το έκανα Βιετνάμ εκεί μέσα'' λέει μέχρι σήμερα...